Skip to content Skip to sidebar Skip to footer

Zielony Pierścień wokół Poznania na posiedzeniu Zespołu Parlamentarnego

Zielony pierścień wokół Poznania był tematem połączonego posiedzenia Parlamentarnego Zespołu ds. Zielonych Pierścieni Polskich Miast oraz Parlamentarnego Zespołu ds. Rozwoju Aglomeracji Poznańskiej w dniu 20 lutego 2025 r. Powstał on, aby:
• z jednej strony pełnił funkcję „zielonych płuc” metropolii poprzez funkcjonalne powiązanie z miastem poprzez klinowo-pierścieniowy system zieleni i system korytarzy ekologicznych,
• a z drugiej chronił tereny wokół miasta przed chaotyczną zabudową oraz utratą obszarów o wysokich walorach przyrodniczo-krajobrazowych i cennych terenów rolniczych poprzez wyznaczenie granicy urbanizacji.

W województwie wielkopolskim zielony pierścień zyskał umocowanie prawne poprzez umiejscowienie go w Planie zagospodarowania przestrzennego miejskiego obszaru funkcjonalnego Poznania będącego częścią Planu zagospodarowania przestrzennego województwa wielkopolskiego. To jedyny przypadek w Polsce.

Niestety nawet to nie zabezpiecza terenów otwartych. Jak powiedziała Jowita Maćkowiak, Dyrektor Wielkopolskiego Biura Planowania Przestrzennego podczas swojej prezentacji na posiedzeniu – plan województwa w tym zakresie ma jedynie charakter rekomendacji dla gmin i to one ostatecznie decydują, co wpisać do planów miejscowych. Tymczasem niektóre procesy np. gospodarka wodna w kontekście terenów zalewowych i wodochronnych widoczne są dopiero w skali regionu i to on powinien mieć zwiększone kompetencje. Zidentyfikowano również pozostałe wyzwania:
• Presja urbanizacyjna
• Konflikty interesów
• Brak spójnej polityki przestrzennej
• Brak skutecznych regulacji prawnych

W trakcie spotkania padły więc propozycje działań, w tym doraźnych, koniecznych do tego, żeby zabezpieczyć tereny zielonych pierścieni przed chaosem przestrzennym oraz realnie chronić przyrodę. Oto niektóre z nich:
• Zgodnie z nowelizacją ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym z 2023 r., realne wykonanie bilansu demograficznego i weryfikacja miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego – obecnie są wielokrotnie przeszacowane. Istniejące miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego przewidują zabudowę na 60 mln osób, a studia zagospodarowania przestrzennego na 360 mln osób (za prof. Przemysław Śleszyński KPZK PAN).
• Planowanie z pespektywą rozwojową na przyszłość, z podejściem – co nam naprawdę jest potrzebne i weryfikacja przeskalowanych inwestycji;
• Weryfikacja specustaw – drogowej i mieszkaniowej – czy i gdzie są one rzeczywiście niezbędne. Przywrócenie konieczności przeprowadzania oceny skutków inwestycji dla środowiska podczas budowy dróg i domów.
• Przywrócenie zakazu zabudowy w otulinach parków narodowych i innych formach ochrony przyrody,
• Wprowadzenie zachęt finansowych dla samorządów – np. subwencji ekologicznych dla obszarów chronionego krajobrazu oraz mechanizmów finansowych pozwalających na wypłatę odszkodowań,
• Poprawa współpracy pomiędzy samorządami w aglomeracjach,
• Promocja zielonych pierścieni jako narzędzi obniżających koszty samorządów, pozwalających na adaptację do zmian klimatu, dbających o bezpieczeństwo wodne i żywnościowe, zapewniających nie tylko rekreację i wypoczynek, ale również poprawę więzi społecznych i funkcjonowanie biosfery.